Ալեքսանդր Մակեդոնացու արշավանքների հետևանքով Հայաստանը ի դեմս երկու թագավորությունների վերականգնում է իր անկախությունը։ Սակայն արտաքին ազդեցության և կենտրոնախույս ուժերի պատճառով այն տրոհվում է ևս երկու պետությունների և կորցնում զգալի տարածքներ
Հին հիմքերի վրա Երվանդունիների տոհմի իշխանության ներքո ձևավորվում է միասնական հայկական պետականությունը, որը, թերևս հպատակեցվել էր տարածաշրջանի հզորագույն՝ Մարաստանի, ապա Աքեմենյան տիրակալությունների