Aziz Mesrop Maştots hakkında çok bilgilerimiz yok. Onun özgeçmişi kendi öğrencilerden biri Koryun yazmış, ama onun erken hayatı hakkında çok bilgi vermemiş. Maştots 360 yılında Daron ilin Hatsekats köyünde doğdu. Babasının adı Vardandır. Yunan eğitimi gördükten sonra yaklaşık 389 yılında Vağarşapata (şimdi Ecmiadzin) yerleştirmiş. kendisi Süryanice, Farsça da konuşabilmişti. Vağarşapatta çevirmen olarak çalışmaktan sonra askerlik yapmaya başlamıştı. Yaklaşık 394 yılında rahip olmuş ve kendi öğrencileriyle Ermenistanın çok illerinde vaaz etmeye başlamıştı. O yıllarda Ermeniler Kutsal Kitabı ancak Grekçe ve Süryanice olarak okuyabiliyor ve çok az anlayabiliyordu. Sanat ve kültür alanında Grekçe, yazıtlar ve resmi yazışmalar için Latince ve Orta Persçe (Pehlevice) alfabesi, dini ayinler için de Süryanice kullanılmaktaydılar. Kendi vaaz zarfında Maştots Kutsal Kitabı sözlü ermenice çevirerek anlatmaya başlamıştı. Ermenilerin drumu onu çok öfkeleniyordu. Bir süre sonra Ermeni alfabesinin önemini anlayarak Sahak Partev Katolikosa ve Vramşapuh kırala Ermeni alfabesi icat etme niyetini anlatıyor. Onlar onun bu niyetini beğenerek ona yardım etmeye başlıyorlar. Kıral Vramşapuh Assüriyede yaşayan piskopos Danielin Ermeni harflerini var olduğunu bilerek Vahciyi bu harfleri getirmeye gönderiyor. Bir süre bunlar kullanılmaktan sonra onların Ermeni dili için uygun omadığını belli oluyor ve Maştots Ermeni harfleri yaratmaya başlıyor. Bunun için kendi öğrencileriyle Yunanistana ve Assüriyeye gidiyor. Ve 405 yılında Ermeni alfabesi icat ediyor.Ermeni harflerinin bulunuşundan sonra, Ermenilerce, Ermeniceden başka dillerin de bilinmesi ayrı bir avantaja dönüştürülerek bir kültürel rönesansa kapıyı aralamış, Evrensel kültüre önemli katkılara yol açmıştır.Nitekim alfabenin üretilmesinden sonra Surp Mesrop ve Grekçe ile Süryanice bilen öğrencileri başta Kutsal Kitap olmak üzere pek çok eseri Ermeni diline tercüme ederek büyük bir aydınlanma hareketi yaratmışlardırlar.Tahmin edileceği gibi Kutsal Kitabın tercümesini dinsel metinlerin yanında önemli felsefi metinler Ermeniceye çevrilmesi takip etmiştir.
Aziz Maştots 440 yılında vefat etmiş ve Oşakan köyünde gömülmüş.Bu yeri Ermeniler için kutsal bir yerdir ve her yıl oraya çok Ermeniler ziyaret ediyorlar.