Ermeniler, Batı Asya’da, yani Ermeni Dağlığı’nda MÖ altıncı yüzyılına kadar şekillenmiş en eski halklardan biridir. Onlar antik çağ toplumu sisteminden kapitalizm ve sosyalizme kadar bütün gelişim dönemlerini geçip kendi devletini kurdular.
Antropoloji türü hangidir?
Antropoloji açısından Ermeniler, Kafkasya büyük kabilesinin güney dalının Yakın Asya veya Armenoid tipine aittir. Kronolojik açısından oluşumu Neolitik çağına aittir. Ermenilerin genetik yapısı iki unsurdan oluşmuştur. Kafkasyalı olan bir kısmı Taş Devri’nde olmuş, diğer kısmı ise Neolitiktir, yani yaklaşık 8 bin yıl önce bu bölgeye girmiştir.
Ermeni dağlığında gerçekleştirilmiş arkeolojik kazılardan elde edilmiş ve farklı dönemlerin kanıtladığı kemik malzemesinin içindekilerinin analizine dayanarak, bunları modern Ermenilerin verileriyle kıyaslanıp antik çağlardan beri modern Ermenilerin ve onların antik gruplarının genetik özelliklerinin değişmediğini bilimsel olarak onaylanmıştır.
Antik çağlarda, aşiret göçleri, Ermeni Dağlığının sakinlerinin ortalama antropolojik göstergelerinde önemli değişikliklere sebep olmadılar, bu nedenle, eski yerli türler burada korunmuştur.
Nerede yaşıyorlar?
Ermeniler, ulusal devletler olan Ermenistan Cumhuriyeti ve fiili bağımsız olan Artsakh Cumhuriyeti’nde çoğunluk oluştururlar. Burada yaklaşık 3 milyon Ermeni yaşamaktadır.
Zor ve uzun tarihlerinin özelliklerinden dolayı Ermenilerin bir kısmı tüm dünyaya yayılmış durumdadır (8-9 milyon insan). Ermeni diasporasının en büyük merkezleri Rüsya, ABD, Fransya, Gürcistan, İran, Almanya, Ukrayna, Lübnan, Brezilya ve Suriye’dir.
1 milyondan fazla Ermeni Rüsya ve ABD’de yaşamaktadır. Dünyanın diğer ülkelerinde Ermenilerin sayısı bir kaç yüzden bir kaç yüz bine kadar değiştirilebilir.
İran ve eski Sovyet ülkelerinin kolonilerin haricinde diğer koloniler genellikle 1894-1922 yıllarında Osmanlı Türkiye’de gerçekleştirilmiş Ermeni Soykırımı’ndan dolayı oluşturulmuşturlar.
Onları benzersiz kılan nedir?
Ermeni halkının jeopolitik konumu tüm tarihine mührü koydu. Asya-Avrupa dünyalarının sınırında bulunarak Ermeniler, eski çağlardan beri Batı ve Doğu kültürüyle temasta bulundular ve Ermeni kültürü de bu medeniyetlerin birçok unsurunu benimsedi.
Aynı zamanda, coğrafi konumu nedeniyle Ermeni Dağlığının toprakları, batıdan doğuya hareket eden ve daha çok doğudan gelmiş saldırganlar tarafından defalarca saldırıya uğradı. Bu durum, Ermenilerin geçmiş yolunun özelliklerini büyük ölçüde belirledi. Modern çağda jeopolitik faktör önemini kaybetmemiştir.
Tarihsel çağlar boyunca, dinlerin değişmesine ve güçlü dış etkilere rağmen, dağlığın sakinlerinin kültürel devamlılığı ortada, yani Ermeniler, Ermenistan dağlığının eski sakinlerinin doğrudan mirasçıdırlar.
Dinleri ne?
Dindar Ermeniler genellikle Hristiyanlardır. Çoğunluğu Ermeni Apostolik Kilisesi’nin takipçisidir. O teolojik ayrı bir yön oluşturan Doğu Hristiyan kiliselerinden biridir. Ermenistan’da Hristiyanlığı 2 havari yaydı: Yehuda ve Bartalmay. 301 yılında Ermenistan, Hristiyanlığı devlet dini olarak kabul eden ilk devlet oldu.
Ermenilerin önemli bir kısmı Katolik, Ortodoks ya da Protestan’dır. XX yüzyılının sonunda Ermeniler arasında farklı mezhepler yayıldı.
İslâm’a (genellikle Sunni) inanan Ermeniler azdır. Onların kuvvetli bir kısmı kriptodur, gerçek köklerini saklar. Onlar genellikle Türkiye’de yaşarlar. Burada onların sayısı 5-7 milyon arasındadır. Kripto Ermeniler genellikle Batı Ermenistan’ın bölgesinde, bir kısmı ise Kilikya’da yaşamaktadır. Onlar, soykırımdan kurtulmak için Türkleştirilmiş, Kürtleştirilmiş ya da Araplaştırılmışlardır.
Nasıl bir karaktere sahiptirler?
Ermenilerin milli karakter özellikleri genellikle çalışkanlık, adanmışlık, enerji, girişimcilik, dayanıklılık ve hayatın yeni gerçeklerine hızlı uyma becerisini içerir. Öğrenmeğe ve zanaatlara dair özel tutkuları var, yazılı kültüre saygı duyarlar, dillerine, evlerine ve ailelerine adanmıştırlar.
Çabuk sinirlenen, ama aynı zamanda iyi kalpli, huzurlu, misafirperver insanlardırlar. Müziği ve mizahı severler. Aynı zamanda Ermenilerin geliştirilmiş bir kişiliği var, bu da kimseye karşı baş eğmeme arzusudur.
Hangi dille konuşurlar?
Ermenice, ayrı ve bağımsız bir dal olarak Hint-Avrupa dil ailesine aittir. En yakın mekansal bağlantılar Yunan, Hint ve Slav dilleri ve İran, Frig ve Hitit-Luvi dilleriyle de bulunmuştur.
Mesrop Mashtots 405 yılında milli alfabeyi kurdu, bu da bugüne dek neredeyse değişmeden kullanılır. Ermeni alfabesi, Ermeni kültürünün gelişmesinde, etnik kimliğin korunmasında ve daha sonra Ermeni cemaatleri arasında yakın bağların korunmasında büyük rol oynadı.
Bagrat Movsesyan tarafından hazırlanmıştır
Ani Sarukhanyan tarafından çevrildi.